สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดทำโครงการสร้างป่า สร้างรายได้ ในพื้นที่อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีพระราชประสงค์ให้ประชาชนมีรายได้ร่วมกับการอนุรักษ์ฟื้นฟูป่าไม้ โดยการส่งเสริมให้ประชาชนในพื้นที่ปลูกและเก็บผลผลิตจากกาแฟพันธุ์อาราบิก้า มะขามป้อม สมอไทย และสมอพิเภก โดยมีศูนย์เรียนรู้การพัฒนาอมก๋อย อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ เป็นศูนย์กลางในการสนับสนุน และรวบรวมผลผลิตนำมาแปรรูปเพิ่มมูลค่า ซึ่งประชาชนจะมีรายได้จากการจำหน่ายผลผลิตกาแฟ มะขามป้อม สมอไทย และสมอพิเภก รวมถึงการศึกษาและพัฒนารูปแบบในการจัดการของป่า

มะขามป้อม สมอไทย และสมอพิเภก

การดำเนินงาน

1) อบรมให้ความรู้เกษตรกรสมาชิกให้เก็บหาผลผลิตมะขามป้อม สมอไทย และสมอพิเภก โดยไม่ตัดทำลายต้น โดยการใช้ไม้เกี่ยวโน้มกิ่ง ใช้การปีนต้นเขย่า และการตัดแต่งกิ่งเล็กเพื่อเก็บผลผลิต ช่วยลดความเสี่ยงที่จะทำให้ผลผลิตเกิดความเสียหาย และเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติไม่ให้ถูกทำลาย เกษตรกรมีรายได้เพิ่มจากการเก็บหาผลผลิตจากป่า สร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ป่า

2) ส่งเสริมให้เกษตรกรแปรรูปมะขามป้อมตากแห้ง ตามรูปแบบและวิธีการที่ศูนย์กำหนด เพื่อเพิ่มมูลค่าผลผลิตจากป่า เกษตรกรที่มีรายได้เพิ่มจากการแปรรูปมะขามป้อมตากแห้ง ทำให้เกษตรกรตระหนักถึงการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้มากขึ้น โดยมีหมู่บ้านที่ได้รับการอบรม และสามารถแปรรูปได้แล้ว จำนวน 9 บ้าน เกษตรกร 43 ราย ได้แก่ บ้านห้วยปูลิง บ้านมูเซอใน บ้านมูเซอนอก บ้านหลวง บ้านอมแพม บ้านโป่ง(ห้วยดินหม้อ) บ้านทุ่งจำเริง บ้างดง และบ้านทุ่งต้นงิ้ว 

3) ผลผลิตมะขามป้อม สมอไทย และสมอพิเภกที่เกษตรกรเก็บหาอย่างถูกวิธี ผลผลิตมีคุณภาพ ถูกส่งต่อมายังโรงแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร เพื่อแปรรูปผลผลิตขั้นต้นนำไปศึกษา ทดลอง และพัฒนา เป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ นำความรู้ และเทคนิคที่ได้ไปถ่ายทอดให้กับเกษตรกรต่อไป

กาแฟ

อำเภออมก๋อย มีความสูงจากระดับน้ำทะเลเฉลี่ย 1,000 เมตร มีสภาพอากาศที่หนาวเย็นตลอดทั้งปี จึงเป็นแหล่งปลูกกาแฟพันธุ์อาราบิก้าที่สำคัญอีกแห่งหนึ่ง โดยกาแฟพันธ์อาราบิก้าเป็นพืชที่ไม่ต้องการแดดมาก ต้องการเพียงประมาณ 40 เปอร์เซ็นต์ จำเป็นต้องปลูกไว้ในพื้นที่ๆ มีลักษณะเป็นป่า อาศัยร่มเงาของต้นไม้ใหญ่ช่วยบดบังแสดงแดด เกษตรกรที่ปลูกกาแฟนอกจากคอยดูแลแปลงกาแฟของต้นเองแล้วยังต้องดูแลป่าไม้ที่คลุมแปลงกาแฟของตนเองด้วย ทำให้ทรัพยากรป่าไม้ไม่ถูกทำลาย

กล้วย

กล้วย เป็นไม้เบิกนำที่ถูกปลูกก่อนจะปลูกต้นไม้ชนิดอื่น เพื่อเป็นการฟื้นฟูสภาพดิน ทำให้ดินมีความชุ่มชื้น และสร้างร่มเงาให้กับต้นไม้อื่นๆ ที่จะปลูกต่อไปในพื้นที่ที่จะมีการดำเนินโครงการสร้างป่า สร้างรายได้ ศูนย์ฯ ได้สนับสนุนเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการโดยการรับผลผลิตที่ได้นำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์กล้วยอบ อีกทั้งยังได้ทดลองการแปรรูปแป้งกล้วย เพื่อนำไปใช้เป็นส่วนผสมผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ทดแทนการใช้แป้งสาลี